بر اساس قانون مدنی ، حضانت فرزند که به معنای مراقبت و حمایت های جسمی و روحی از آنان می باشد، به عنوان تکلیفی برای والدین شناخته شده است که در درجه اول، باید با همکاری و مشارکت یکدیگر به این امر مبادرت نمایند. اما گاهی نیز به سبب اختلافاتی که میان زوجین به وجود می آید، انجام تکلیف حضانت به صورت مشترک، غیر ممکن می گردد و به همین دلیل لازم است تا مراجع صالح قضایی تصمیم مقتضی در رابطه با حضانت طفل را اتخاذ نمایند.
نظر به اینکه اختلاف میان زوجین و کشمکش های موجود در روابط خانوادگی ممکن است آسیب های روحی و جسمی به کودک وارد کند و او را دچار بلاتکلیفی و سردرگمی کند، هر یک از والدین می توانند از دادگاه تقاضا کنند تا در این مدت، حضانت را به صورت موقت به آنان سپرده و زمینه آسایش کودک را فراهم کند تا اینکه دادگاه تصمیمی مقتضی در رابطه با اینکه در نهایت چه شخصی باید حضانت کودک را به عهده داشته باشد، اتخاذ نماید.
حضانت چیست؟
حضانت یک کلمه عربی از ریشه «حضن» است. این کلمه به معنی در کنار گرفتن کودک، پرورش دادن و پرستاری کردن از او می باشد. در اصطلاح قانونی به معنای نگهداری و مراقبت مادی و معنوی از طفل توسط شخص یا اشخاصی است که قانون تعیین می کند.
دستور موقت
دستور موقت محدود به موارد فوری می باشد و به این معنی است که شخص ذی نفع از دادگاه بخواهد تا زمان صدور حکم قطعی و نهایی، دستوری را صادر کند که در ضمن آن دستور منافع شخص تامین شود. اعتبار این دستور تا هنگام صدور رای می باشد. به این اقدام دادرسی فوری نیز گفته می شود زیرا دادگاه بدون ورود به ماهیت پرونده و بدون رعایت تشریفات قانونی به دلیل فوریت، حکمی موقتی را صادر می کند.
مدت حضانت فرزند
یکی از مهم ترین مسائل مربوط به حضانت فرزند، میزان دوره و مدت حضانت فرزند می باشد که در این باره ماده 1169 قانون مدنی تکلیف را مشخص کرده است. بر اساس این ماده، مدت زمان حضانت فرزند دختر یا پسر تعیین شده است که بر این اساس، جهت حضانت و نگاهداری کودکی که پدر و مادرش جدا از هم معاش می کنند، تا سن هفت سالگی اولویت با مادر است و بعد از آن با پدر می باشد.
تبصره: در صورتی که بعد از سن هفت سالگی اختلافی به وجود آید، حضانت کودک و با تشخیص مصلحت طفل تصمیم به عهده دادگاه می باشد. بنابراین، حضانت فرزند پسر و دختر تا سن هفت سالگی به عهده مادر بوده و بعد از آن، تا رسیدن به سن بلوغ که نه سال تمام قمری برای دختران و پانزده سال تمام قمری برای پسران می باشد حضانت بر عهده پدر می باشد و بعد از رسیدن به سن بلوغ خود فرزند قادر به تصمیم گیری و انتخاب پدر یا مادر برای ادامه زندگی خواهد بود.
مشاوره حقوقی با وکیل خانواده و وکیل پایه یک دادگستری در تهران
امتناع از تحویل فرزند
مقاومت در برابر تصمیم دادگاه درباره حضانت کودکان و اجرا نکردن آن منجر به بازداشت فرد متخلف می شود. ماده 40 قانون حمایت از خانواده مصوب 91 مقرر کرده است:
هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد حسب تقاضای ذی‌نفع و به دستور دادگاه صادر‌کننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می‌شود.
ماده 632 قانون مجازات اسلامی:
اگر کسی از دادن اطفالی که به او سپرده شده است در موقع مطالبه اشخاصی که قانوناً حق مطالبه دارند امتناع کند به مجازات حبس از 3 ماه تا 6 ماه یا به جزای نقدی از یک میلیون و 500 هزار ریال تا 3 میلیون ریال محکوم خواهد شد.
ماده 54 قانون حمایت از خانواده مصوب 91:
هرگاه مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند یا مانع ملاقات طفل با اشخاص ذی‌حق شود، برای بار اول به پرداخت جزای نقدی درجه هشت و در صورت تکرار به حداکثر مجازات مذکور محکوم می‌شود.
ماده 1172 قانون مدنی:
هیچ یک از ابوین حق ندارند، در مدتی که حضانت طفل به عهده اوست از نگهداری او امتناع کنند. در صورت امتناع یکی از ابوین، حاکم باید به تقاضای قیم یا یکی از اقربا و یا به تقاضای مدعی‌العموم نگهداری طفل را به هریک از ابوین که حضانت به عهده اوست الزام کند.
ماده 40 قانون حمایت خانواده نیز در این خصوص می‌گوید:
هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت طفل استنکاف کند یا مانع اجرای آن شود یا از استرداد طفل امتناع ورزد حسب تقاضای ذی‌نفع و به دستور دادگاه صادر‌کننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم بازداشت می‌شود.
مشاوره حقوقی رایگان با وکیل طلاق در تهران
021-44228541
بیشتر بدانید: ازدواج موقت و شرایط و قوانین آن
بیشتر بدانید: گواهی عدم سازش در طلاق توافقی
بدون دیدگاه