سرقفلی چیست: سرقفلی ممکن است شاخصی از تجارت باشد که شرکت ها را قادر می سازد تا سود مازادی نسبت به بازده سرمایه گذاری به صورت نرمال به دست آورند. مازاد سود یعنی سود اضافی که بیشتر از سود معمولی باشد. مفهوم سرقفلی یعنی آنچه که باعث می شود مشتریان بیشتری برای شرکت جلب گردد.
سرقفلی نقش یک دارایی را اجرا می کند و مثل یک دارایی شرکت، اثربخش عمل کرده و به تدریج به دست می آید و غیرقابل رویت و نامحسوس است.
یا به تعریفی دیگر سرقفلی همان حق کسب است که با یکسری تغییرات همراه شده است و این تغییرات عبارتند از:
- سرقفلی به صورت خودکار، اجاره نامه را تمدید نمی کند. پس بعد از پایان قرارداد، چناچه مالک و مستاجر با یکدیگر به توافق نرسند، مستاجر باید ملک را تخیله نماید.
- حق سرقفلی به صورت خودکار ایجاد نمی شود. به همین دلیل مالک و مستاجر باید با یکدیگر در این مسئله توافق نمایند. پس در حالتی که توافقی میان آن ها انجام نشود، مستاجر در زمان تخلیه نمی تواند ادعایی داشته باشد.
چند نوع سرقفلی داریم؟
در ایران دو نوع سرقفلی وجود دارد که عبارتند از:
- سرقفلی اصلی مغازه: در سر قفلی اصلی مغازه، مالک می تواند ملکش را به فر د دیگری واگذار کند. به همین دلیل در ملک تجاری، دو حق در نظر گرفته شده است. یک حق مالکیت و دیگری حق سرقفلی
- سرقفلی که بنابر حق کسب بوجود آمده باشد: در این نوع، سرقفلی حق آن مستاجری است که این ملک تجاری را به معروفیت و شهرت رسانده است. چناچه از سوی صاحب سرقفلی تخلفی بروز بدهد، مالک مغازه می تواند از او درخواست کند که مغازه اش را تخلیه کند. والا صاحب سرقفلی نمی تواند بدون اجازه مالک اصلی، ملک را تخلیه کند.
تفاوت حق کسب و پیشه با حق سرقفلی چیست؟
- حق کسب و پیشه برخلاف حق سرقفلی، چنین حقی قبل از عقد اجاره وجود ندارد بلکه با عقد اجاره برای مستاجر ایجاد می شود.
- حق کسب و پیشه، مخصوص مستاجر است و آن را با سند رسمی می توان منتقل کرد. اما برای سرقفلی چنین شرطی وجود نداشته است و با قرداد عادی هم قابل انتقال است.
- سرقفلی متعلق به محل کسب(محل تجاری) است اما حق کسب و پیشه متعلق به کاسب ( شغل تجاری) است.
- حق کسب و پیشه به محلی تعلق می گیرد که دارای کاسب است. حق سرقفلی بدون توجه به کسب و کاسب، ثابت است.
- حق سرقفلی مغازه وابسته به عرف محل است و در اختیار صاحبخانه است و مستاجر در تعیین آن نقشی ندارد، حق کسب و پیشه طبق قوانین، برای حفظ حقوق شخص (حقیقی یا حقوقی) کاسب است و محاکم (مثل قاضی) بر طبق نظر کارشناسی، مبلغ حق کسب و پیشه را تعیین می کند.
بهترین وکیل ملکی در تهران
مبلغ سرقفلی چگونه تعیین می گردد؟
براساس قانون، مبلغ سرقفلی از سوی دادگاه طبق موارد زیر تعیین می شود:
- مدت زمان اشتغال مستاجر در محل اجاره‌ای و همچنین حسن شهرت او که در معروفیت آنجا اثر داشته است.
- شرایط اجاره از نظر مزایایی که در قرارداد اجاره برای مستاجر یا مالک در نظر گرفته شده است.
- از لحاظ موقعیت محل کسب
چگونه در وقت عقد قرارداد درمورد سرقفلی توافق کنیم؟
همانگونه که گفته شد در قانون جدید برای ایجاد حق سرقفلی برای مستاجر، باید میان مالک و مستاجر توافق انجام شود. این توافق به یکی از دو روش زیر امکان پذیر است:
- هنگام عقد قرارداد مستاجر مبلغی را تحت عنوان سرقفلی به مالک پرداخت می کند( در عرف به این کار خرید سرقفلی گفته می شود)، در این صورت مالک متعهد است هنگام تخلیه ملک سرقفلی را به قیمت روز حساب کند و به مستاجر بپردازد.
- باید توجه داشت که هم قرارداد باید عنوان ( اجاره) داشته باشد ( به همین دلیل در قرار دادهای ( صلح) چنین حقی منتفی است)، و هم اینکه مستاجر باید مبلغ را به وضوح تحت عنوان (سرقفلی) و نه چیز دیگر به مالک پرداخت کرده باشد.
شیوه های انتقال حق سرقفلی
انتقال سرقفلی به روش های زیر امکان پذیر است:
- انتقال قضایی: در انتقال قضایی، سرقفلی از طریق حکم دادگاه انتقال می یابد.
- انتقال اختیاری: در انتقال اختیاری، سرقفلی مغازه از طریق اسناد رسمی و با رضایت کامل مالک سرقفلی به صاحب جدید انتقال می یابد.
- انتقال قهری: چنانچه صاحب سرقفلی فوت کند، کل حقوق او به ورثه‌اش انتقال می یابد.
مشاوره حقوقی با بهترین املاک وکیل در تهران
021-44228541
بیشتر بدانید: انحصار وراثت املاک قولنامه ای
بیشتر بدانید: سند ملک مشاع چیست و چه ویژگی هایی دارد؟
بدون دیدگاه